تعریف بتن
بتن مخلوطی است که با نسبتهای معینی از سیمان، شن، ماسه و آب ساخته میشود و در مواقعی برای تغییر برخی خواص بتن، حین اختلاط ) ترکیب مواد(کمی مواد افزودنی به آن اضافه میشود. بتن تازه حالت خمیری دارد و بعد از ریختن در قالب، شکل قالب را به خود میگیرد و پس از مدت زمان معینی سخت شده و مقاومت لازم را کسب میکند.
فولاد
فولاد، آلیاژی از آهن و کربن و برخی عناصر دیگر است. مقدار کربن نقش تعیین کنندهای در خصوصیات فولاد از جمله مقاومت، جوشپذیری، شکلپذیری و … د آرد.
میلگرد
فولادهای با سطح مقطع دایرهای شکل و نسبت طول به قطر بالا را میلگرد گویند.
هدف از بهکارگیری میلگردهای فولادی در بتن: بتن مسلح
بتن مقاومت فشاری بالایی دارد ولی مقاومت کششی آن بسیار کم است. (مقاومت فشاری بتن در حدود 10 برابر مقاومت کششی آن است) و استفاده از بتن در قطعات تحت فشار مانند ستونها و پایهها مناسب است ولی پایین بودن مقاومت کششی آن، موجب میشود که به تنهایی برای استفاده در قطعاتی که بهطور همزمان تحت تأثیر کشش و فشار هستند با محدودیت همراه باشد، که با استفاده از میلگرد، این محدودیت برطرف میشود. به این ترتیب، جسم مرکبی که از ترکیب فولاد و بتن حاصل میشود را بتن مسلح یا بتن آرمه مینامند.
شکل ظاهری میلگردها
از نظر شکل ظاهری، میلگردها به دو صورت با سطح رویه ساده (صاف) و آجدار تولید میشود. میلگرد ساده را Ø و آجدار را با Ø نمایش میدهند.
طبقهبندی میلگردها
میلگردها بر اساس مقدار معینی از مقاومتشان در برابر نیروی کششی طبقهبندی میشوند که در اصطلاح به آن “مقاومت مشخصه فولاد” می گویند. برای مثال در استاندارد روسیه، میلگردها مطابق جدول زیر به سه نوع AI، AII و AIII تقسیم میشوند.
طول و قطر میلگردها
قطر میلگردها به استاندارد مورد استفاده در کشورهای مختلف بستگی دارد و معمولاً بین 6 تا 60 میلی متر است. میلگردها در قطرهای بین 6 تا 32 میلی متر به راحتی در بازار یافت میشود و برای قطرهای بزرگتر باید سفارش داده شود. طول معمول میلگردهای تولیدی 12 متر است ولی برای قطرهای کمتر از 10 میلی متر به صورت کلاف نیز تولید میشود.
مشخصات پروفیلها و مقاطع فولادی از جمله میلگرد در کتابی با عنوان پروفیلهای ساختمان فولادی (اشتال) آمده است. جدول زیر بخشی از این کتاب است که مشخصات میلگردها با قطرهای مختلف را نشان میدهد.
پیوستگی و مهار میلگرد در بتن
عامل اصلی در عملکرد یک قطعه بتن مسلح به عنوان یک جسم یک پارچه، پیوستگی و چسبندگی کامل بین میلگرد و بتن است، تا در صورت کشیده شدن میلگرد تا حد پاره شدن، پیوستگی بین بتن و میلگرد حفظ شود. طبیعت پیوستگی و چسبندگی بین میلگرد و بتن، اصطکاک موجود در سطح تماس آنها میباشد. در میلگردهای صاف، این اصطکاک کم است. برای بهبود اصطکاک بین میلگرد و بتن، از میلگرد آجدار استفاده میشود و به همین دلیل است که آیین نامه بتن ایران (آبا) استفاده از میلگردهای صاف را در اعضای بتن مسلح مجاز نمیداند.
حفاظت و انبار کردن میلگردها
به علت جذب رطوبت محیط به وسیله میلگردهای فلزی و اکسید شدن فلز آهن و نیز کمتر شدن قطر مؤثر میلگرد که باعث کاهش مقاومت سازه بتنی میشود، لازم است میلگردها در محیطی خشک و سرپوشیده و عاری از رطوبت و گل و خاک نگهداری شود. انبار کردن میلگردها باید بر اساس نوع، قطر و اند ازه آنها و به صورت منظم و مجزا باشد. این روش موجب تسریع در کار میشود، زیرا گروه آرماتور بند و برش کار به راحتی میتواند میلگردهای مورد نیاز را انتخاب کند. میلگردها باید به روشی حمل و انبار شوند که دچار خمیدگی بیش از حد نشوند. در صورت مشاهد هر نوع آلودگی در ظاهر میلگردها باید قبل از مصرف، آلودگی برطرف شود.